Het beginsel van al het bestaande is een toestand die overeenkomt met een totale leegte. Met een gnostische term wordt deze oertoestand het ‘Pleroma’ genoemd. Wat betreft het oneindige aantal mogelijkheden tot expressie die deze leegte in zich bergt is er echter sprake van een ‘volheid’. In de oertoestand zijn al deze mogelijkheden van de leegte nog niet gemanifesteerd, niet ervaarbaar gemaakt. Er is een woord, een ‘er zij‘, nodig om iets vanuit deze leegte in verschijning te doen treden. De leegte van de oertoestand vormt zich naar de betekenis van het ‘scheppende’ woord. Schepping is manifestatie door verwoording. Zodra iets (bijvoorbeeld ‘licht’) door verwoording (‘er zij Licht‘) manifest wordt zal – om het pleromatische evenwicht te bewaren – ook het daaraan tegengestelde concept (‘duisternis’) manifest moeten worden. In de scheppingsdaad raakt het Pleroma gespleten: er ontstaan tegenstellingen. Dit biedt de mens de mogelijkheid om te kiezen, wat de basis voor zijn intellectuele en morele vrijheid is.
Bovendien kan daardoor de liefde werkzaam worden als de kracht die de gespletenheid binnen het gemanifesteerde Pleroma herstelt door vanuit het midden van een tegenstellingspaar een verzoenende verbinding te vormen tussen de conflicterende polariteiten.
Er is in het scheppingsproces dus sprake van drie stadia :
1. De oertoestand van ongemanifesteerde leegte (de ‘rust’)
2. Het gespleten raken van de oertoestand door manifestatie (het ‘conflict’)
3. Het helen van de gespletenheid door de liefde (de ‘vrede’)
In esoterische termen is het eerste stadium dat van de Vader, het tweede dat van de Zoon of Logos, de derde dat van de ‘Helende Geest’.
De Ommekeer markeert het begin van de ‘heling’.
De schepping die in het eerste stadium ‘van boven naar beneden’ werkte, waarbij de Godheid de mens uit zich openbaarde, is in het tweede stadium door het sterven en weer opstaan in Christus, omgekeerd naar een ‘van beneden naar boven’ werkende herschepping (heling) waarbij de mens zijn Godheid zal openbaren.
